Ostatnimi czasy miecze japońskie typu katana zyskały miano legendy. Zawdzięczamy to głównie kinematografii, która wypromowała je jako broń niezwykle szybką, wytrzymałą i piekielnie ostrą – jednym słowem najdoskonalszą broń białą świata. Jak każda legenda i ta nosi w sobie ziarno prawdy, w tym przypadku dość spore ziarno.
Pierwsze miecze pojawiły się w Japonii najprawdopodobniej około II, może III wieku naszej ery. Początkowo były to importowane z Chin i Korei miecze dwusieczne – tsurugi oraz ken. Popularną w tamtym okresie bronią był również cho-kuto – prosty jednosieczny nóż, który uważany jest za protoplastę właściwych mieczy japońskich. Przełom w historii miecza japońskiego nastąpił w epoce Heian, kiedy to duże zapotrzebowanie na broń ze strony wojska zmusiło kowali do poprawienia jakości ich wyrobów i opracowania nowego typu miecza. Tak właśnie powstał tachi – lekko wygięty miecz jednosieczny o tarczowym jelcu (tsuba). Miecz ten dzięki swoim niezwykłym walorom szybko stał się ulubioną bronią samurajów. Od tego momentu nastąpił bardzo szybki rozwój sztuki płatnerskiej. Mistrzowie prześcigający się w tworzeniu jak najdoskonalszej broni opracowywali nowe techniki wykuwania i hartowania głowni. W epoce Kamakura współzawodnictwo „pięciu szkół” – wychowanków pięciu największych mistrzów płatnerstwa z epoki Heian doprowadziło japońską sztukę płatnerską do perfekcji. Płatnerze stali się w Japonii bardzo ważną i poważaną grupą społeczną, to też nie dziwne, że zakłady wytwarzające miecze rosły jak grzyby po deszczu. Tenże bum doprowadził w epoce Muroma-chi do wyczerpania się złóż rudy darniowej, z której wytwarzano niezwykle wytrzymałą stal watetsu, a co za tym idzie spadku jakości mieczy. Doprowadziło to do upadku koto – ery starych mieczy i powstania ery nowych mieczy – shinto.
Za początek ery shinto uważa się epokę Edo – czas panowania shogunów z rodu Tokugawa, długotrwałego pokoju oraz rozwoju kultury i sztuki. Czasy te w zupełności nie sprzyjały rozwojowi broni, a miecze z tego okresu znacząco odbiegały jakością od mieczy ery koto. W tym okresie miecze przestały być jedynie bronią, a zyskały miano towaru luksusowego. Zarówno rodzaj, jakość oraz zdobnictwo noszonej u pasa broni określały położenie człowieka w hierarchii społecznej, toteż era shinto znacząco wpłynęła na wygląd miecza. Stał on się dziełem sztuki, nie mniej ważnym dla kultury Japonii niż malarstwo czy muzyka. W epoce Edo nastąpiło również usystematyzowanie produkcji mieczy. Ogłoszony został szereg praw i dekretów określających sposoby noszenia i używania mieczy. Wtedy też tachi ewoluował w najsłynniejszy i chyba najdoskonalszy (jeśli chodzi o konstrukcje) miecz japoński – katanę.
Katana początkowo noszona była jedynie do stroju codziennego, wsunięta w gruby pas u lewego boku. Do walki na polach bitew nadal używano tachi, z czasem jednak katana upowszechniła sie do tego stopnia, że i ona stała się pełnoprawną bronią. Oczywiście niezależnie od tego czy wojownik używał tachi czy katany, prawdziwy samuraj nie mógł obejść się bez całego daisho, toteż obu mieczom nieprzerwanie towarzyszył krótszy – wakizashi, wpinany w pas przy brzuchu wojownika. Wakizashi zwany często „strażnikiem honoru” pełnił bardzo ważną rolę, kto wie czy nie ważniejszą niż katana czy tachi – krótsza głownia i umiejscowienie bliżej prawej ręki powodowały, że w razie zagrożenia dało się go wyciągnąć znacznie szybciej, ponadto wchodząc do czyjegoś domostwa daito (długi miecz czyli katana lub tachi) zostawiano przy wejściu, a wchodzono jedynie z wakizashi. Warto tu wspomnieć, że wakizashi był mieczem dla zamożnych – prawo noszenia go posiadali jedynie przedstawiciele rodów szlacheckich. Na przełomie trwającej ponad trzy wieki ery shinto wygląd miecza zmieniał się bardzo często, zarówno pod wpływem mody jak i technik szermierczych, co dzisiaj owocuje mnogością różnych typów głowni, szlifów i zdobień mieczy.
Upadek ery miecza japońskiego datuje się na rok 1877, kiedy to cesarz Mutsuhito zakazał noszenia mieczy. W ten oto sposób miecze japońskie zanikły, by po prawie 80 latach powrócić za sprawą japońskich żołnierzy na frontach II Wojny Światowej i stać sie legendą oraz dumą kraju kwitnącej wiśni.
UWAGA! Chcesz zamieścić ten artykuł na swojej stronie?
» Pamiętaj o zachowaniu formatowania tekstu i ewentualnych odnośników do reklamowanych stron w formie aktywnej.
» Zamieść informację na temat pochodzenia artykułu wstawiając pod nim poniższy kod w niezmienionej wersji:» Pochwal się w komentarzach gdzie zamieściłeś artykuł. Na pewno jego autor ucieszy się z tego i z chęcią odwiedzi Twoją stronę.