Mapy topograficzne to podstawowe narzędzie pracy wojskowych, geodetów i kartografów. Wykorzystywane także przez turystów i hobbystów. Ich produkcja jest jednak trudna. Oto krótka historia pierwszych polskich map kartograficznych.
Z mapami sprawa jest skomplikowana. Zwłaszcza, kiedy dotyczy kraju powstałego z połączenia ziem będących pod trzema różnymi panowaniami. Taka sytuacja miała miejsce w Polsce po 1918 roku. Po zaborcach pozostało dziewięć układów triangulacyjnych z ośmioma różnymi punktami odniesienia. Efekt – totalny chaos jeżeli chodzi o mapy topograficzne.
Pragmatyzm nakazywał uporządkowanie sytuacji. Ujednoliceniem zajął się powołany w 1919 roku Wojskowy Instytut Geograficzny. Pierwsze jego prace to standaryzacja i aktualizacja map, które były dostępne (pruskie, rosyjskie, austro-węgierskie). Mapy te, wydawane w różnych skalach, służyły za podstawę map w skali 1:100 000. Do 1926 wydano w ten sposób mapy pokrywające 40 proc. kraju. Kolejnym krokiem, który podjął WIG było sporządzenie jednolitej sieci triangulacyjnej co miało pozwolić wydawać własne mapy topograficzne. Arkusze wykonywane były w skali 1:100 000 i wydawane były w dwóch barwach. Od 1929 zaczął zaś ukazywać się tzw. typ trzeci – mapy wydawane były w wersji dwu- i czterobarwnej. Do 1939 roku udało się WIG wydać mapy pokrywające większą część kraju, poza terenami na wschodzie.
Wojna zastopowała prace nad mapami topograficznymi. Dopiero w 1953 roku wrócono do prac nad podstawową mapą topograficzną w skali 1:25 000. W porównaniu z okresem przedwojennym nastąpiła poważna zmiana organizacyjna. Wykonanie mapy przejęli cywile z przedsiębiorstw geodezyjno-kartograficznych, a nadzór Centralny Urząd Geodezji i Kartografii. Wojsko naturalnie pomagało, a pewnie i wtrącało swoje trzy grosze ponieważ w opracowaniu mapy brała udział Służba Topograficzna Wojska Polskiego oraz topografowie Armii Radzieckiej. Bez tych ostatnich trudno byłoby wówczas cokolwiek zdziałać.
W pracy wykorzystywano istniejące przedwojenne wydania polskie i niemieckie map 1:25 000, które pokrywały łącznie 60% terenu Polski. Dzięki wykorzystaniu zdjęć lotniczych mapę ukończono w 1959 roku. Ogółem wydano około 4100 arkuszy mapy.
UWAGA! Chcesz zamieścić ten artykuł na swojej stronie?
» Pamiętaj o zachowaniu formatowania tekstu i ewentualnych odnośników do reklamowanych stron w formie aktywnej.
» Zamieść informację na temat pochodzenia artykułu wstawiając pod nim poniższy kod w niezmienionej wersji:» Pochwal się w komentarzach gdzie zamieściłeś artykuł. Na pewno jego autor ucieszy się z tego i z chęcią odwiedzi Twoją stronę.