Podział podatków zgodnie z pierwszym kryterium umożliwia określenie specyfiki systemów podatkowych z punktu widzenia roli, jaką odgrywają te świadczenia. W ramach przedmiotu opodatkowania wyróżnia się podatki dochodowe, przychodowe oraz podatki majątkowe i konsumpcyjne.

Podatki dochodowe stanowią najczęściej stosowaną formę opodatkowania. Nakładane są na dochody podatników rozumiane jako nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Obciążają wszystkie dochody płatników uzyskiwane z różnych źródeł. Skomplikowana konstrukcja tego podatku wiąże się dużą ilością ulg i zwolnień Do zalet podatków dochodowych należy to, że charakteryzują się one znaczną elastycznością: osiąganie wysokich dochodów pozwala obiektywnie na płacenie dużych kwot podatku, dochody niewielkie to i niewielki podatek, a brak dochodów w ogóle eliminuje. Do tej grupy podatków zalicza się podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT).

Podatki przychodowe nakładane są na wszystkie przychody brutto, bez uwzględnienia kosztów ich uzyskania. Zwykle przyjmują formę opodatkowania wstępnego, ponieważ w chwili jego pobierania nie jest znana ostateczna wielkość dochodu. Podatek od gier
i zakładów wzajemnych jest przykładem tego rodzaju świadczenia.

Do podatków majątkowych zalicza się te, w których obowiązek podatkowy wynika z posiadania lub zmiany stanu posiadania majątku. Zaletą podatków od posiadania majątku jest duża przewidywalność możliwych do osiągnięcia za ich pomocą wpływów podatkowych, co zapewnia stabilność opodatkowania.

Podatki konsumpcyjne pobiera się na etapie wydawania dochodu, gdyż są nakładane na produkty i usługi będące przedmiotem obrotu. Z formalnego punktu widzenia płatnikami podatku konsumpcyjnego są producenci, sprzedawcy lub usługodawcy. Jednak pod względem ekonomicznym obciążają one nabywców towarów czy usług, ponieważ podatek wliczany jest w cenę produktu bądź usługi. Podatek VAT, akcyzowy oraz podatek od wybranych towarów luksusowych stanowią przykłady tej grupy podatków.

UWAGA! Chcesz zamieścić ten artykuł na swojej stronie?
» Pamiętaj o zachowaniu formatowania tekstu i ewentualnych odnośników do reklamowanych stron w formie aktywnej.
» Zamieść informację na temat pochodzenia artykułu wstawiając pod nim poniższy kod w niezmienionej wersji:

» Pochwal się w komentarzach gdzie zamieściłeś artykuł. Na pewno jego autor ucieszy się z tego i z chęcią odwiedzi Twoją stronę.